Brugge

Volgens de Gazette van Brugge van 11 november 1901, stond het Circus Barnum & Bailey op het Rattenplein.

Het was eerder aangekondigd via de geschreven pers dat "hele bijzondere treinen" zouden aankomen tussen 23.30 en 2.30.

Toch bleek weerom dat de massa, die gans de nacht op de been was, niets te zien kregen tot zes uur in de morgen. En toch, bleven alle herbergen in de buurt van het Station gans de nacht open.

Men vergeleek de opkomst van de massa mensen met de volkstoeloop naar de Heilige Bloed Processie. De rijkswacht te paard en te voet waakte, samen met de politie en verstrekt met de brandweer en het leger, over de menigte, die aangroeide naarmate het ochendgloren aanbrak.

Men telde 107 rijtuigen, met acht slaapwagens. Maar de wagons waren niet opeenvolgend genummerd, om de schijn te wekken dat de karavaan nog groter was dan ze al bleek te zijn. De rijtuigen stonden opgesteld voor de kaaien, of de plaats waar de goederen werden verzonden. De mensen kwamen uit alle streken, met treinen, trams en zelfs stoomboten uit Sluis.

Eén van eerste tenten die werden opgericht zijn de veldsmidse en de "groote eetzaal". De lokale zelfstandigen voorzagen het Circus met brood en eieren, ... Het vlees werd voorzien door een beenhouwer uit Antwerpen, voor de gehele duur van hun reis. Voldoende melk kon ook niet in Brugge gevonden worden en kwam van een andere stad.

Twee vertoningen werden gespeeld in Brugge, één begon om 14 uur en één om 19.30. Het spektakel duurde twee uur. De mensenmassa, telkenmale 13.000 mensen, die kwam kijken was enorm. De toestroom verliep vlot. De "reçette" die dag werd toen geschat op 80.000 bfr.

De afbraak van de tent gebeurde van zodra het eerste circusnummer was ingezet en om 22.30 waren de tenten volledig afgebroken, alsof er nooit één had gestaan.


(meer details volgen later)


                                                   *****

in het boek 'Circusmagie. Tweehonderd jaar circusbezoek in Brugge 19de - 20ste eeuw' van Jaak A. Rau (Brugge,2003) is vermeld dat Circus Barnum & Bailey in 1901 zijn tenten heeft opgezet aan de Gistelsesteenweg te Sint-Andries (Rattenplein). Eerder in het boek, in het hoofdstuk 'Circus in verre landen' had de auteur ook al even uitgeweid over de historiek van dit Amerikaanse circus.

Op Wikipedia vond ik het volgende over het Rattenplein terug : "Op de plaats waar nu de Sint-Baafskerk staat, lag vroeger het "Rattenplein", het eerste terrein waar Club Brugge in zijn beginjaren zijn thuiswedstrijden afwerkte, tot het in 1912 verhuisde naar De Klokke. Het werd oorspronkelijk gebruikt om foxterriërs op ratten te laten jagen, een soort dierengevechten die in de 19de eeuw erg populair was. Het was een vrij groot omheind terrein, dat zelfs van een kleine tribune was voorzien. Vanaf het eind van de 19de eeuw werd het verhuurd aan Club".

Sint-Andries was tot 1970 een onafhankelijke gemeente waarvan het grootste deel van het nog bewaarde oudere archief pas recent vanop de zolder van het voormalige Gemeentehuis naar ons is overgebracht.

Dit archief is nog niet grondig geïnventariseerd en in de meegeleverde fiches vond ik alvast geen spoor van het betreffende circusbezoek terug.

Raar genoeg vond ik er in de College- en Gemeenteraadsverslagen van die periode evenmin een melding van terug.
 
Jaak Rau komt hier af en toe nog eens langs, ik vraag hem bij gelegenheid of hij eventueel nog meer informatie 

Bron: vraag van stadsarchief Roeselare aan stadsarchief Brugge

                                                  *****